Wat is een veiligheidsinformatieblad?

Wanneer er iets wordt gemorst of er een geur in de ruimte hangt, is gissen gevaarlijk. Een veiligheidsinformatieblad (SDS) is het document dat giswerk overbodig maakt. Het legt uit wat de chemische stof is, wat deze kan doen met mensen en het milieu, en hoe u deze precies moet hanteren, opslaan en erop reageren, stap voor stap.

Wat is een veiligheidsinformatieblad?

Een veiligheidsinformatieblad (SDS) is het officiële informatieblad voor een chemische stof. Het vertelt u wat het product is, welke gevaren het heeft en hoe u het stap voor stap veilig kunt gebruiken, opslaan en erop kunt reageren.
Elk SDS volgt hetzelfde formaat met 16 secties (GHS). Dat betekent dat belangrijke details zoals gevaren, eerste hulp en PBM altijd op dezelfde plaats staan, ongeacht de leverancier.

Als een werknemer bijvoorbeeld per ongeluk wordt blootgesteld aan een chemische stof tijdens het hanteren ervan, moet u eerst het SDS raadplegen. In het gedeelte over eerste hulp van een SDS staat precies hoe u in dergelijke situaties moet reageren om verdere schade te voorkomen.

Daarom is het SDS de handleiding voor een chemische stof: het beschrijft de gevaren, PBM's, reacties bij ongelukken en noodmaatregelen, zodat we snel en correct kunnen reageren.

Waarom hebben we een SDS nodig?

Vóór de invoering van wereldwijde normen liepen chemische fiches sterk uiteen, met verschillende lay-outs, ontbrekende informatie en onduidelijke gevaren. Werknemers, leidinggevenden en eerstehulpverleners moesten in een crisissituatie vaak gissen.

Om dit te verhelpen, hebben regelgevende instanties zich aangesloten bij het Globally Harmonized System (GHS)-formaat. In de praktijk betekent dit dat OSHA's HazCom in de VS en CLP/REACH in de EU een consistent SDS vereisen met dezelfde kernonderdelen en termen.

Het doel was eenvoudig: cruciale veiligheidsinformatie beschikbaar maken zodat iedereen deze snel kan vinden, waar dan ook op een productielijn, in een laboratorium, op een laadperron of tijdens een noodsituatie.

De 16 onderdelen van een SDS

Alle SDS'en hebben dezelfde indeling (GHS/CLP/REACH wereldwijd; OSHA HazCom in de VS). U hoeft deze niet uit uw hoofd te leren; u hoeft alleen maar te weten waar u moet zoeken:

Wie moet SDS'en begrijpen?

Iedereen die chemicaliën koopt, opslaat, verplaatst, mengt, gebruikt, reinigt of ermee werkt, zoals productie- en magazijnmedewerkers, laboratorium- en schoonmaakpersoneel, supervisors, EHS-managers en eerstehulpverleners. Veiligheid is niet alleen een taak van EHS, maar van iedereen die in de buurt van gevaarlijke chemicaliën werkt.

Waarom een veiligheidsinformatieblad belangrijk is

Als er iets morst of er een geur in de ruimte hangt, gaan we niet gissen, maar openen we het SDS. Dat is de enige bron die ons snel genoeg informeert over de gevaren, de persoonlijke beschermingsmiddelen en de eerstehulpmaatregelen om schade te voorkomen. Hier zijn enkele manieren waarop een SDS ons helpt:

1) Het voorkomt letsel.

SDS'en tonen de werkelijke risico's (brand, toxiciteit, corrosie, milieuschade) en de maatregelen om deze te voorkomen: PBM's, ventilatie, opslagomstandigheden, onverenigbaarheden. Wanneer teams voor het werk sectie 2 en sectie 8 controleren, neemt het aantal incidenten af.

2) Het versnelt de eerste hulp en de reactie op gemorste vloeistoffen.

Als er iets misgaat, improviseer je niet. Je opent sectie 4 en volgt de eerstehulpmaatregelen nauwkeurig op; je gebruikt sectie 6 om gemorste vloeistoffen op te vangen en afvoeren te beschermen; je controleert sectie 5 om de juiste blusmiddelen te kiezen. Paniek maakt plaats voor een plan.

3) Het zorgt ervoor dat labels en trainingen eerlijk blijven.

Labels op de werkplek en secundaire containers moeten overeenkomen met sectie 2: dezelfde pictogrammen, signaalwoorden en H/P-verklaringen. Training versterkt deze regels, zodat de taal consistent blijft op borden, labels en tijdens oefeningen.

4) Het bewijst naleving.

De wetgeving vereist dat de huidige veiligheidsinformatiebladen bij elke dienst direct toegankelijk zijn. Een overzichtelijk veiligheidsinformatiebladprogramma, één veiligheidsinformatieblad per product, een gearchiveerde geschiedenis en snelle toegang maken audits tot een kwestie van laten zien en vertellen in plaats van een rommelige aangelegenheid.

5) Het beschermt het milieu.

SDS'en geven uitleg over ecologische risico's (sectie 12) en correcte verwijdering (sectie 13). Door deze stappen te volgen, worden vervuiling, boetes en onvoorziene kosten voorkomen.

Is een SDS wettelijk verplicht?

Ja, als de chemische stof gevaarlijk is. Volgens de Europese Unie vereisen CLP en REACH SDS'en in de officiële taal of talen van de markt, met updates wanneer er nieuwe informatie over gevaren beschikbaar komt. Waar u ook actief bent, de vuistregel is hetzelfde: actuele SDS'en moeten tijdens elke dienst gemakkelijk toegankelijk zijn voor werknemers, met alle gevaarlijke chemische stoffen op de werkvloer.

Best practices voor het beheer van SDS'en

Tools zoals SDS Manager maken die gewoontes gemakkelijker met één doorzoekbare bibliotheek, QR/offline toegang en bijpassende labels, zodat veiligheid routine wordt en naleving het bewijs is van het werk dat we al hebben gedaan.

Uiteindelijk is een SDS geen papierwerk, maar een handleiding die mensen veilig houdt wanneer elke seconde telt. Wanneer we één SDS per product bijhouden, directe toegang bieden en labels afstemmen op dezelfde gegevens, wordt de werkvloer rustiger en kunnen beslissingen sneller worden genomen.

Snelle FAQ

V. Is een SDS hetzelfde als een MSDS?

A. MSDS was het oudere formaat. SDS is de GHS-conforme standaard met 16 secties die tegenwoordig wordt gebruikt.

V. Hebben alle chemicaliën een SDS nodig?

A. Nee. Maar gevaarlijke chemicaliën wel, en veel werkgevers bewaren SDS'en voor grensgevallen om hun personeel te trainen en zelfverzekerd te kunnen reageren.

V. Waar vind ik de juiste SDS?

A. Begin bij de leverancier of fabrikant. Controleer of de revisiedatum actueel is en of de productidentificatie overeenkomt met wat u daadwerkelijk gebruikt.

V. Hoe vaak moet een SDS worden bijgewerkt?

A. Telkens wanneer er nieuwe informatie over gevaren of regelgeving beschikbaar komt, werkt de leverancier het veiligheidsinformatieblad bij. Van onze kant bekijken we de bibliotheken minstens één keer per jaar en vervangen we oudere versies, zodat er slechts één actueel veiligheidsinformatieblad in gebruik is.

V. Wat als het veiligheidsinformatieblad en het etiket niet overeenkomen?

A. Beschouw het veiligheidsinformatieblad als de bron van waarheid. Werk het label op de werkplek bij zodat het overeenkomt met sectie 2 (pictogrammen, signaalwoord, H/P). Vervang oude sjablonen en bewaar één veiligheidsinformatieblad per product, zodat trainingen, labels en audits op elkaar blijven aansluiten. Vraag bij twijfel het meest recente veiligheidsinformatieblad op bij de leverancier.